Κατασκευάζοντας τα «Κοινά»:
Λάδι, Ελιά, Φως
Δελφοί & Αθήνα

Για αιώνες, η παραγωγή και κατανάλωση ελαιολάδου ήταν κεντρικής σημασίας για τον πολιτισμό της Μεσογείου, διαμορφώνοντας τη ζωή των κατοίκων της περιοχής.
Η εγκατάσταση αφηγείται την ιστορία του κύκλου δημιουργίας του ελαιολάδου, από το χειροπιαστό χώμα του αγροκτήματος μέχρι το άυλο φως μιας παραδοσιακής λάμπας καύσης λαδιού, αποκαλύπτοντας το ελαιόλαδο τόσο ως υλικό προϊόν όσο και ως σύμβολο ενός πολιτισμού και μιας παράδοσης.
Ο εργοδότης, η Vinetum είναι ένας κορυφαίος διοργανωτής εκθέσεων, εκδόσεων και εκδηλώσεων στο χώρο του οίνου, του ελαιόλαδου και άλλων γαστρονομικών ειδών στην Ελλάδα κα πέραν αυτής.
Η πορεία του ελαιολάδου ξεδιπλώνεται στον εκθεσιακό χώρο ως δίπτυχο: από την καλλιέργεια του καρπού μέχρι τη συγκομιδή και την κατανάλωση.
Παράλληλα, οι ιστορίες και οι εικόνες επαναφέρονται στη ζωή και στο παρόν χρησιμοποιώντας ταπεινά υλικά, όπως το χώμα, οι ρίζες, το δίχτυ, τα σακιά, δοχεία αποθήκευσης και οι λάμπες.
Οι κύκλοι της φύσης και της παραγωγής διαμορφώνουν τις τελετουργίες του μέλλοντος.
Η αφήγηση της έκθεσης ξεκινά από το έδαφος, το οποίο δέχεται και θρέφει το δένδρο που θα γεννήσει αργότερα τις ελιές, παρουσιάζοντας τη συγκομιδή του καρπού μέσα από την συνεργασία πολλών χεριών και αποτυπώνοντας τις ελπίδες και τις προσδοκίες που γεννιούνται μέσα από κάθε νέα άλεση των καρπών στο πιεστήριο.
Ο «τενεκές», το χαρακτηριστικό και ευρύχωρο μεταλλικό δοχείο, γεμίζει με την εργασία της χρονιάς και τις μνήμες της δουλειάς, του καιρού και των προσδοκιών του παραγωγού. Στην εγκατάσταση, οι τενεκέδες αυτοί ανοίγουν και γίνονται κελύφη γεμάτα φως, όπου τοποθετούνται αρχειακές φωτογραφίες από την ελαιοσυλλογή.
Η Έλενα Σταυροπούλου κατασκεύασε χειροποίητα τα φανάρια χρησιμοποιώντας πηλό, ένα υλικό που σχετίζεται με το έδαφος. Στην εγκατάσταση τα φανάρια υποδέχονται το λάδι, μετατρέποντάς το σε φως.
Και όπως το χώμα δημιουργεί το δένδρο από τον σπόρο, έτσι και οι λάμπες, με τις καμπύλες γραμμές τους, παραπέμπουν στη μητρική φιγούρα, τη μητέρα-γη, πάντοτε φιλόξενη, στοργική και τροφός.
Το ελαιόλαδο είναι ένα δώρο που ενθαρρύνει τις χειρονομίες φροντίδας: για τη γη, το χωράφι, τον ελαιώνα και τον συνάνθρωπό μας. Το λάδι θερμαίνει, θρέφει, δίνει φως στο φανάρι, αποκαλύπτοντας δρόμους και μέλλοντα.