Βιοκλιματικό οινοποιείο στην Τήνο
Ένα σύγχρονο οινοποιείο σε ένα ιστορικό terroir.
Ο εργοδότης και η οικογένειά του στοχεύουν στην αναζωογόνηση της περιοχής της Μεσσαραίας στο κέντρο του νησιού της Τήνου. Ως μέρος της πρόσφατης ιστορίας του νησιού, το καθολικό σχολείο των Ουρσουλίνων, στο οποίο μάλιστα φοιτούσαν μαθητές από όλη τη χώρα, εξακολουθεί να διατηρεί την παρουσία του στην περιοχή αυτή.
Σε αυτήν την περιοχή, έχουν δημιουργήσει έναν κόμβο όπου διοργανώνουν σεμινάρια ευεξίας, με τους επισκέπτες τους να μπορούν να απολαύσουν ένα όμορφο και γαλήνιο περιβάλλον με θέα το όρος Εξώβουργο.
Ο εργοδότης, ως λάτρης του κρασιού, αποφάσισε να ξεκινήσει ένα οινοποιείο στο νησί, καθώς οι Κυκλάδες έχουν πολύ ευνοϊκό κλίμα για τους αμπελώνες.
Η εμπειρία των επισκεπτών και οι αρχές της βιοκλιματικής παραγωγής αποτέλεσαν εξίσου βασικά στοιχεία του σχεδιασμού. Τα σταφύλια που συλλέγονται και οι επισκέπτες ακολουθούν μία απόλυτα προσβάσιμη διαδρομή με κατηφορική διεύθυνση, από τους αμπελώνες στο πατητήρι και, τέλος, στις εγκαταστάσεις όπου το κρασί ζυμώνεται και ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια.
Για τους επισκέπτες, η πορεία ανάμεσα στις μαγευτικές θέες κορυφώνεται με την έλευσή τους σε μία σκιερή αυλή που φιλοξενεί μαθήματα οινογνωσίας.
Για να διατηρηθούν οι θέες και ο χαρακτήρας του τοπίου, τα τρία μονώροφα κτίρια είναι εν μέρει εμβυθισμένα στην πλαγιά του λόφου. Κατασκευασμένα με πέτρα τοπικής προελεύσεως και ακολουθώντας τη διάλεκτο των παραδοσιακών τεχνικών και δεξιοτήτων, η σύγχρονη αρχιτεκτονική αξιοποιεί περαιτέρω τις αρχές του παθητικού σχεδιασμού σε σχέση με τη γενική διάταξη και τον προσανατολισμό. Άλλα στοιχεία του σχεδιασμού αποτελούν τα φυτεμένα δώματα, ο φυσικός αερισμός και η παραδοσιακή τεχνική τοιχοποιίας της «σαρδέλας», της κατασκευής ενός επιχρίσματος με τεχνική που επιτρέπει στην πρόσοψη να αυτοσκιάζεται, μετριάζοντας έτσι τις υψηλές θερμοκρασίες.
Ανεπτυγμένη αρχικά στις Κυκλάδες, η μέθοδος της σαρδέλας παράγει γραμμικά μοτίβα σκίασης μέσω των δεξιοτήτων και των εργαλείων που χρησιμοποιούν οι τοπικοί τεχνίτες. Καθαρά χειροτεχνική και χωρίς να ακολουθεί αυστηρές μετρήσεις, η μέθοδος έχει ευεργετικά αποτελέσματα στη μείωση της θερμοκρασίας και αποτελεί επιπλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της περιοχής.
Βασικά στοιχεία έργου
Έργο: Messaréa Winery
Προμελέτη: 2017
Οριστική Μελέτη: 2020
Μελέτη Εφαρμογής: 2021-2024
Τοποθεσία: Τήνος, Κυκλάδες
Εργοδότης: Κήπος της Ξυνάρας
Κατηγορία: Οινοποιεία
Επιφάνεια: 600,00 m2
Στάδιο έργου: Ολοκληρωμένο
Ομάδα
Αρχιτέκτονας: Έλενα Σταυροπούλου
Συνεργαζόμενοι αρχιτέκτονες: Β. Βαλτικός, Μ. Εγγλέζος, Ν. Κωσταρέλου, Β. Σπηλιώτης
Αρχιτεκτονική Επίβλεψη: Έλενα Σταυροπούλου, Ιωάννα Παπασταθακοπούλου
Συνεργάτες
Στατική Μελέτη: Χ. Δρακόπουλος
Στατική επίβλεψη: Γ. Γαλβανόζης
Ηλεκτρομηχανολογική Μελέτη: Thelcon
Οινολόγος Φάση Προμελέτης: Πάνος & Σπύρος Ζουμπούλης
Οινολόγος Φάση Κατασκευής: Ελένη Αλευρά
Διαχείριση Κατασκευής: Techkem
Υπεύθυνος εργοταξίου: Νίκος Κρητικός
Φωτογραφία: Έλενα Σταυροπούλου, Σοφία Αραμπατζόγλου